Wees oprecht. Wees authentiek. Wees trouw aan wie je werkelijk bent. Met deze hedendaagse leuzen worden we aangespoord om naar binnen te kijken. We doen de grootste moeite om er achter te komen wie we zijn en daarna te aanvaarden wat we zien.
… het gevaar bestaat dat wat we ontdekken niet meer is dan een momentopname van wie we op een bepaald moment en een bepaalde plek zijn … door deze patronen te onderschrijven geven we ze de kans een keurslijf te worden …
… Het gevolg is dat te veel mensen op een dag wakker worden met het gevoel dat ze gevangenzitten in een te beperkte definitie van zichzelf … We lopen het risico onze toekomst te bouwen op een zeer beperkt zelfbeeld
Veel Chinese denkers zouden stellen dat je niet slechts één homogeen wezen bent en jezelf ook zo niet moet zien. Eenieder van ons heeft vaak vele verschillende en vaak tegenstrijdige emotionele neigingen, verlangens en manieren om op de wereld te reageren.
Deze woorden las ik deze zomer in het boek “De Weg – Wat Chinese Filosofen ons over het goed leven leren van M. Puett en Ch. Gross-Loh.”. En dat raakte me. Enerzijds omdat ik het eens ben met die Chinese kijk op het leven. Anderzijds omdat ik het heel erg vind dat in veel organisaties mensen worden platgeslagen tot een product van 4 kleuren, of zelfs één dominante kleur.
Mensen hebben de gewoonte zich te gedragen naar wie ze denken dat ze zelf zijn of willen zijn. Ik heb meegemaakt dat een groep mensen even in de waan werd gelaten dat ze een andere voorkeurskleur hadden, dan dat ze in werkelijkheid scoorden in hun profiel. Toen aan deze groep hun echte voorkeurskleur werd bekend gemaakt, veranderde hun gedrag onmiddellijk in lijn met die voorkeurskleur.
Mensen zijn ook zeer gevoelig over hoe de buitenwereld op hen reageert. De kleur van de feedback heeft ondubbelzinnig effect op hoe iemand over zich zelf denkt. En dus hoe iemand zich gaat gedragen. Ik heb onlangs als coach van een junioren team met een kind gesproken met een negatieve uitstraling. In het gesprek bleek dat haar intenties zeer positief waren. Maar dat ze gefrustreerd was door de feedback vanuit de groep. En dat die negatieve feedback, haar ook heel negatief stemde. De cirkel was hiermee rond.
Ben ik hiermee een tegenstander van persoonlijkheidsprofielen in zijn algemeenheid, of Insights Discovery in het bijzonder? Nee, geenszin. Ik ben er van overtuigd dat deze taal en tools, veelal op Carl Jung gebaseerd, mensen, teams en organisaties kunnen helpen bij hun persoonlijke ontwikkeling. Omdat het hen een structuur en handvatten biedt om te reflecteren op eigen en menselijke processen. Omdat het hen helpt om het bewustzijn te stimuleren dat mensen verschillen, en dat juist deze verscheidenheid kansen biedt op persoonlijke groei.
Een belangrijke voorwaarde hiervoor zit in de juiste toepassing. In de realisatie dat een profiel niet meer is dan een beperkte weergave, die interessante aanleiding geeft om op jezelf, elkaar en een team te reflecteren. Wat mij betreft altijd in relatie tot de actuele context. Om het zo ook een relevante en praktische betekenis te geven.
Echte zelfkennis haal je niet uit een boekje. Die doe je op in de praktijk van alledag. Door regelmatig, en op een onbevooroordeelde wijze je bewust te zijn van al je reacties die zich aandienen in de realiteit van elk moment. In al haar verscheidenheid. In haar dynamiek en met al haar tegenstellingen. En om daarvan te leren. En te experimenteren.
Helaas; Insights Discovery for dummies bestaat niet.
